- 21 Mayıs 2018
- Yayınlayan: Ali Çavuşoğlu
- Kategoriler: Blog, Makaleler
Patent sistemi yeni fikirlerin ve yeni teknolojilerin üretimi için gereklidir. Patent Sistemi olmazsa teknolojide bir gelişme olmaz, yeni ürün geliştiren firmalar ve şahıslar ürünlerinin patent belgesiyle ödüllendirilmediği ortamlarda yeni buluşlar geliştirmek için motive olmazlar ve bu şekilde yeni teknolojilerin gelişmesi engellenmiş olur. Patent sistemi aynı zamanda firmaların birbirleriyle rekabet etmelerinin de önünü açmış olur. Firmalar sürekli rakiplerinin önüne geçmek için yeni ürünler, yeni yöntemler geliştirmek durumundadır. Bunun sonucunda da tüketici fonksiyonel ve tasarım anlamında daha güzel ürünlere ulaşmış olur.
İşte patent sisteminin tam oturmuş oturduğu ülkelerde, özellikle de patent sayısıyla adından söz ettiren firmaların kendilerine mahsus uyguladıkları patent stratejileri vardır. Bu yazımızda patentte başarılı firmaların uyguladıkları stratejileri siz değerli okuyucularımıza aktarıyoruz.
Bazı firmalar geliştirmiş oldukları ürünlerin başka firmalar tarafından taklit edilmelerini önlemek için patent alırlar.
Bazı firmalar çapraz lisans almak için patent alırlar. Yani başka firmalardan lisans almak zorunda oldukları için patentlere lisans ücreti ödememek için kendileri de çok miktarda patent alarak çapraz lisans anlaşmalarında rakiplerine karşı güçlü durumda olmak isterler.
Bazı firmalar savunma amaçlı patent alırlar. Savunma amaçlıdan kasıt, kendilerinin daha önce tescillemiş olduğu teknolojileri çok geniş bir şekilde, farklı alternatiflerle patent tescili alarak, belki de hiç kullanmayacakları ürün ve yöntemleri de patentleyerek rakiplerinin o alana girmesini yıllarca engeller ve rakiplerini o teknolojiden uzak tutarak fark atmış olurlar.
Bazı firmalar çalışanlarını patente özendirmek için patent teşvik sistemi uygulamaktadır. Örneğin, Sony şirkete katkı sağlayan, değerli patentler geliştiren çalışanlarına 200.000 dolara kadar ödül vermektedir. Takeda Kimya Endüstrisi firması satılabilir bir ilaç patenti geliştiren çalışanına 5 yıllık sürede 68.000 dolar ile 455.000 dolar para kazandıracak şekilde patent teşvik sistemi uygulamaktadır.
Patentte başarılı olan firmalar rakiplerinin patent bilgilerini izlemektedir. Özellikle patent dosyalarına internet ortamında erişmenin kolaylaştığı günümüzde rakiplerin patentlerinin ve yeni teknolojilerinin izlenmesi çok daha önem kazanmıştır. Patent teknolojik bir istihbarat aracı olmuştur. Patentleri izlemek aynı zamanda firmaların ar-ge yaparken, başka firmalar tarafından patentlenmiş ürünleri ve yöntemler üzerinde çalışma yapmaları engellenerek AR-GE harcamalarının kontrollü bir şekilde yapılmasına imkan sağlanmış olur.
Örneğin Dünyanın en çok patent alan şirketlerinin başında gelen HITACHI firmasıyla ilgili bir stratejiyi hatırlatmakta fayda görüyorum. 1981 yılında HITACHİ diğer ülkelerin de üretim yapabilmek için kullanmak zorunda kalacakları, stratejik patent sayısını ikiye katlamayı hedefleyen bir kampanya başlattı. Patent şirketin kendi bünyesinde kullanılabiliyorsa değerlidir; ancak bir patentin esas değeri, diğer şirketlerin aynı teknolojiyi üretmek için o patenti kullanmaktan başka çaresi kalmamalarında gizlidir. Bu nedenle HİTACHI patentlerini altın, gümüş ve bronz olmaz üzere 3 kategoriye ayırdı. Altın sınıfında, diğer şirketlerin kullanmak zorunda oldukları dünya çapındaki başlıca teknolojinin üretilmesinde kullanılan patentler bulunuyordu. Bu bağlamda, HITACHI dünyada stratejik patentin önemini ilk fark eden şirketler arasında gelmektedir. 1985 yılında, şirket stratejik patent sayısını ikiye katlayan 2. kampanyasını, 1990 yılında ise aynı amaçlı 3. kampanyasını gerçekleştirdi. “ÖNCE PATENT” sloganı altında çalışan HITACHI şirketi, halen patent üzerine üstün bir gayretle çalışmakta ve patenti gelişmişliğe doğru giden bir anahtar olarak görmektedir.
21.Yüzyıl Patent Stratejilerini uygulamak isteyen her firma özetle:
• Bir Patent Felsefesi Oluşturmalı,
• Sektörünü Analiz Etmeli, Rakiplerinin Patentlerini İzlemeli,
• Yeni Teknolojilerini Patentle Tescillemeli,
• Patent Haklarınızı En Geniş Şekilde Koruyun. Rakipleriniz patentlerinizi kullandığında hakkınızı mahkemede arayın, patenti bir rekabet silahı olarak görün,
• Patent Stratejinizi Belirleyin ve Patent Stratejinizi Koruyun.
Son söz:
Bir buluş yap ülken kazansın!
Bir buluş yap firman kazansın!
Bir buluş yap sen de kazan!
10 yıl sonra patentte Dünyanın ilk 10 ülkesi arasına girmiş bir Türkiye dileklerimle, bütün okuyuculara saygılar sunarım.
Saygılarımla,
Av. Ali ÇAVUŞOĞLU
Türkiye Patent Hareketi Platformu Başkanı
Avrupa Patent ve Marka Vekili